Problemy kulturalno-oświatowe ludzi dorosłych
Jedną z najbardziej charakterystycznych cech współczesnej naukowo-technicznej cywilizacji i właściwości demokratycznych społeczeństw jest rozwijająca się współpraca gospodarcza i kulturalna. Wymiana i dialog kultur na skutek rozwoju turystyki, współpracy gospodarczej i kulturalnej międzynarodowej oraz oddziaływania telewizji satelitarnej i funkcjonowania sieci internetowej zbliżają do siebie coraz bardziej narody, społeczeństwa i grupy etniczne. Upowszechnianie zdobyczy postępu technicznego np. komputerów, sprzyja wzajemnemu poznaniu społeczeństw, narodów i bliskości ludzi.
Współpraca gospodarcza, naukowo-techniczna i kulturalna wymaga znajomości różnorodnych kultur i społeczeństw i czerpania z nich tych wartości, które mogą wzbogacić życie duchowe i społeczne innych zbiorowości uczestniczących w tym procesie ekonomicznego współdziałania.
Edukacja międzykulturowa staje się dziejową koniecznością. Stosunek ludzi dorosłych do innych kultur tradycyjnie kształtował się na zasadzie ich postrzegania w kategoriach obcości. Niekiedy był to stosunek naśladujący, uznający ich wyższość w stosunku do kultury rodzimej. Edukacja międzykulturowa ma na celu kształtowanie u ludzi dorosłych umiejętności postrzegania obcych kultur jako wartości humanistycznych, godnych poznania, szacunku, zrozumienia i traktowania jako źródła inspiracji, a nie naśladownictwa. Nauka ta bada możliwości kształtowania u dorosłych takiej świadomości intelektualnej i postawy emocjonalnej, która sprzyjałaby zainteresowaniu obcymi kulturami, szukaniu ich związków z kulturą rodzimą, odkrywaniu w nich tych wartości, które byłyby w stanie wzbogacić kulturę rodzimą, krytykowaniu tych antywartości, które mogłyby stać się przyczyną wzrostu patologii, np. kultu przemocy.
Uczestnictwo w kulturze ludzi dorosłych to proces przygotowania ich do wartościowego, wielodziedzinowego, zaangażowanego, refleksyjnego, świadomego udziału w konsumpcji dóbr kultury, ich wyborze i odbiorze, ich akceptacji i krytyce, ich przyswajaniu i odrzucaniu, ich włączaniu w strukturę życia duchowego człowieka. Ważną rolę odgrywa więc tu proces przygotowania dorosłych do satysfakcjonującego, mądrego, kształcącego udziału w kulturze.
Proces kształcenia dorosłych występuje dziś nie tylko w tradycyjnych systemach oświaty ale także intensywniej zaczyna przejawiać się w działalności kulturalno-oświatowej, upowszechnianiu wiedzy i innych form aktywności wychowawczej wypełniający czas wolny człowieka dorosłego. Współczesne formy aktywności kulturalno-oświatowej to także ważny teren oddziaływań dydaktycznych i zainteresowań teorii kształcenia, zgodnie z założeniami andragogiki jako nauki o kształceniu i wychowaniu dorosłych. Dziedzina działalności kulturalno-oświatowej staje się nowym ważnym zakresem zainteresowań dydaktyki, obejmującej różne formy oświaty dorosłych.
BIBLIOGRAFIA:
-
Józef Półturzycki, Dydaktyka dorosłych, Warszawa 1991
-
Tadeusz Wujek, Wprowadzenie do pedagogiki dorosłych, PWN, Warszawa 1992
-
Lucjan Turos, Andragogika ogólna, Siedlce 1993
-
Tadeusz Wujek, Rozwój kształcenia zawodowego i oświaty, Warszawa 1994