Kształcenie ustawiczne dorosłych - wymogiem współczesności
O swoistości uczenia się dorosłych decydują procesy poznawcze oraz towarzyszące im procesy emocjonalne, wolicjonalne i motywacyjne. Ta swoistość uczenia się uwarunkowana jest zróżnicowanym doświadczeniem życiowym, zainteresowaniami, stanem wiedzy i jej strukturą, potrzebami i motywacją, opanowaniem techniki uczenia się, aktywnością edukacyjną w okresie poszklonym, pełnionymi rolami społecznymi, ilością i strukturą czasu wolego itp. Można zatem wyróżnić pozytywne cechy uczenia się dorosłych, do których zalicza się:
-
bogatsze, pełniejsze, sprzyjające uczeniu się procesy poznawcze (w wyniku doświadczenia zawodowego i życiowego);
-
uwagę, której znaczenie w toku uczenia się jest duże, cechuje większa stałość, pojemność, podzielność i przerzutność (dominuje uwaga dowolna, umiejętność skupienia się na materiale nauczania oraz zdolność do systematycznego wysiłku);
-
zdolność do zapamiętywania (głównie związków i zależności), która często jest wyższa niż u młodzieży, jak również dobra pamięć słowno-logiczna;
-
zdolność do myślenia abstrakcyjnego, stanowiącego istotę poznania oraz podstawę skutecznego uczenia się;
-
ucznia dorosłego cechuje większa dojrzałość emocjonalna i wolicjonalna, a jego uczucia są bardziej podporządkowane rozumowi i woli. Może on w większym stopniu niż młodzież wyznaczać cele i zadania w zakresie swojej edukacji, ustalać treści, formy, metody pracy edukacyjnej, a także kontrolować swój proces uczenia się;
-
samodzielność w uczeniu się, bez przymusu, nakazu, często drogą samokształcenia;
-
motywacja, odgrywa ogromną rolę w uczeniu się dorosłych, dominują motywy praktyczno-zawodowe.21